Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 17 ust. 1 tej ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia. Dotychczasowa praktyka pokazuje, że brak szczegółowego uregulowania przesłanek utraty prawa do zasiłku chorobowego powoduje problemy interpretacyjne. Przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw [1] ma to zmienić. Definicja „pracy zarobkowej” Proponuje się zdefiniowanie […]
Dokumentacja pracownicza – najważniejsze zmiany od stycznia 2019 r., część 2
13 lutego 2019 | Agnieszka Bieniek
Nowe rozporządzenie z dnia 10 grudnia 2018 r. w sprawie dokumentacji pracowniczej, które weszło w życie z dniem 1 stycznia 2019 r., oprócz zmian w zakresie akt osobowych, o których pisaliśmy w poprzednim artykule (https://www.laboratoriumprawapracy.ostrowski-legal.net/single-post/2019/01/30/Dokumentacja-pracownicza-%E2%80%93-najwa%C5%BCniejsze-zmiany-od-stycznia-2019-r-cz%C4%99%C5%9B%C4%87-1) wprowadziło również zmiany w pozostałej dokumentacji pracowniczej.
Zgodnie bowiem z § 6 ww. rozporządzenia pracodawca ma obowiązek prowadzić oddzielnie dla każdego pracownika dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy obejmującą:
1) dokumenty dotyczące ewidencjonowania czasu pracy;
2) dokumenty związane z ubieganiem się i korzystaniem z urlopu wypoczynkowego;
3) kartę (listę) wypłaconego wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą oraz wniosek pracownika o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych;
4) kartę ewidencji przydziału odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej, a także dokumenty związane z wypłatą ekwiwalentu pieniężnego za używanie własnej odzieży i obuwia oraz ich pranie i konserwację.
Nic nie zmieniło się w zakresie dokumentacji pracowniczej wskazanej w powyższym pkt 4. Natomiast do karty (listy) wypłaconego wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą będzie teraz trzeba dołączać wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych. W projekcie z dnia 13 września 2018 r. wniosek ten miał być dołączany do części B akt osobowych pracownika. Powyższe związane jest ze zmianą formy wypłaty wynagrodzenia, która od 1 stycznia 2019 r., ma być dokonywana na wskazane przez pracownika rachunek płatniczy, chyba że pracownik złoży w postaci papierowej lub elektronicznej wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych. Tylko na marginesie chcielibyśmy wskazać, że pracodawca do dnia 22 stycznia 2019 r. powinien był poinformować w sposób przyjęty u siebie, pracowników którzy dotychczas otrzymywali wynagrodzenie za pracę do rąk własnych, o obowiązku podania numeru rachunku płatniczego, na który będzie wypłacane wynagrodzenie za pracę, albo złożenia wniosku dotyczącego dalszej wypłaty wynagrodzenia za pracę do rąk własnych. Pracownicy natomiast w terminie 7 dni od dnia otrzymania od pracodawcy informacji, o której mowa powyżej powinni byli podać pracodawcy numer rachunku płatniczego albo złożyć wniosek dotyczący dalszej wypłaty wynagrodzenia za pracę do rąk własnych w postaci papierowej lub elektronicznej. Jeżeli pracownik nie podał numeru rachunku płatniczego, ani nie złoży wniosku w sprawie dalszej wypłaty wynagrodzenia do rąk własnych, to pracodawca powinien wypłacać pracownikowi wynagrodzenie do rąk własnych.
Od dnia 1 stycznia 2019 r. pracodawca musi prowadzić dla każdego pracownika oddzielnie dokumentację związaną z ubieganiem się i korzystaniem z urlopu wypoczynkowego. Na szczęście ustawodawca odszedł od pomysłu zamieszczania tych dokumentów (obejmujących m.in. wniosek pracownika o udzielenie urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie rodzicielskim oraz urlopie ojcowskim, jak również obejmującym wnioski pracownika o przesunięcie terminu urlopu) w części B akt osobowych, jak było to planowane w projekcie z dnia 13 września 2018 r.
Największe zmiany zaszły jednak w ewidencjonowaniu czasu pracy. W zakresie dokumentacji wchodzącej w jej skład oprócz dotychczasowej karty ewidencji czasu pracy weszły dodatkowe wnioski, zgody oraz inne dokumenty, o których szerzej poniżej. Zmiany te powodują konieczność stworzenia oddzielnej teczki, w której będą znajdowały się chronologicznie ułożone dokumenty, która z czasem swoją objętością na pewno przewyższą akta osobowe pracowników.
W skład dokumentów dotyczących ewidencji czasu pracy wchodzą od dnia 1 stycznia 2019 r.:
a. ewidencja czasu pracy, zawierająca informacje o:
– liczbie przepracowanych godzin oraz godzinie rozpoczęcia i zakończenia pracy (w praktyce może to powodować konieczność wprowadzenia listy obecności pracowników zawierającą godzinę ich wejścia i wyjścia),
– liczbie godzin przepracowanych w porze nocnej,
– liczbie godzin nadliczbowych,
– dniach wolnych od pracy, z oznaczeniem tytułu ich udzielenia (rozróżnić należy dni wolne w zamian za pracę w niedziele i święta, dni wolne wynikające z pięciodniowego tygodnia pracy oraz dni wolne harmonogramowo np. przy 12 godzinnym równoważnym systemie czasu pracy),
– liczbie godzin dyżuru oraz godzinie rozpoczęcia i zakończenia dyżuru, ze wskazaniem miejsca jego pełnienia (domowy czy zakładowy),
– rodzaju i wymiarze zwolnień od pracy (w praktyce będzie to powodowało konieczność stworzenia szerokiej legendy i zawarcie w niej wszystkich podstaw zwolnień od pracy, a w samej ewidencji wpisywania już tylko symboli),
– rodzaju i wymiarze innych usprawiedliwionych nieobecności w pracy,
– wymiarze nieusprawiedliwionych nieobecności w pracy,
– czasie pracy pracownika młodocianego przy pracach wzbronionych młodocianym, których wykonywanie jest dozwolone w celu odbycia przez nich przygotowania zawodowego (tutaj wystarczy wpisać liczbę godzin bez wskazywania od kiedy do kiedy).
Na szczęście zrezygnowano z założenia, że ewidencja czasu pracy ma być prowadzona za dany okres rozliczeniowy, gdyż większość pracodawców prowadzi ewidencję czasu pracy miesięczną, a w przypadku pracodawców stosujących u siebie klika okresów rozliczeniowych powodowałoby to konieczność stosowania kilku rodzajów ewidencji.
b. wnioski pracownika dotyczące:
– udzielenia zwolnienia od pracy w celu załatwienia spraw osobistych (oznacza to konieczność prowadzenia dodatkowej dokumentacji, gdyż większość pracodawców stosowało w tym zakresie jedną księgę wyjść prywatnych dla wszystkich pracowników),
– ubiegania się i korzystania ze zwolnienia od pracy w przypadku wychowywania przynajmniej jednego dziecka w wieku do 14 lat,
– ustalenia indywidualnego rozkładu czasu pracy, w ramach systemu czasu pracy, którym pracownik jest objęty (dotychczas w części B akt osobowych pracowników),
– stosowania systemu skróconego tygodnia pracy (dotychczas w części B akt osobowych pracowników),
– stosowania systemu czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta (dotychczas w części B akt osobowych pracowników),
– stosowania rozkładu czasu pracy przewidującego różne godziny rozpoczynania pracy w dniach, które zgodnie z tym rozkładem są dla pracownika dniami pracy,
– stosowania rozkładu czasu pracy przewidującego przedział czasu, w którym pracownik decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy w dniu, który zgodnie z tym rozkładem jest dla pracownika dniem pracy.
W tym miejscu należy wskazać, że zapomniano o wnioskach pracowników będących rodzicami niepełnosprawnych dzieci, a o których mowa w art. 142(1) Kodeksu pracy, który wszedł w życie z dniem 6 czerwca 2018 r., a został wprowadzony w zw. ze zmianą m.in. ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
c. dokumenty związane:
– ze stosowaniem systemu zadaniowego czasu pracy (najprawdopodobniej chodzi o przydział zadań do wykonania zatrudnionych w tym systemie pracowników),
– z uzgodnieniem z pracownikiem terminu udzielenia innego dnia wolnego od pracy w zamian za wykonywanie pracy w dniu wolnym od pracy wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy,
– z wykonywaniem pracy w godzinach nadliczbowych lub pozostawaniem poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy,
Odnosząc się natomiast do dokumentów wskazanych w 2 i 3 myślniku, to należy wskazać, że żaden z przepisów Kodeksu pracy nie przewiduje obowiązku dokumentowania tych czynności.
d. zgoda:
– pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 roku życia na wykonywanie pracy w systemach czasu pracy przewidujących przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy na zatrudnianie w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy i delegowanie poza stałe miejsce pracy,
– pracownicy w ciąży na delegowanie poza stałe miejsce pracy i zatrudnianie w systemie przerywanego czasu pracy.
W tym miejscu należy wskazać, że ustawodawca zrezygnował z wprowadzenia dokumentów dot. ewidencji czasu pracy do akt osobowych pracownika. Ponadto zrezygnowano z załączania do tej ewidencji kopii rozkładu czasu pracy (harmonogramu), zawierającej potwierdzenie przez pracownika otrzymania tego rozkładu czasu pracy. Oznaczałoby to wówczas koniec możliwości prowadzenia i przechowywania zbiorczych harmonogramów czasu pracy tworzonych np. dla całego sklepu, czy magazynu.
Mając powyższe na względzie również zmiany w zakresie pozostałej dokumentacji pracowniczej są daleko idąc i najprawdopodobniej w praktyce konsekwencją ich będzie zwiększenie pracochłonności ich tworzenia i prowadzenia oraz zwiększenie kosztów ich przechowywania. Nie są to jeszcze jednak wszystkie zmiany związane z dokumentacją pracownicza obowiązujące od dnia 1 stycznia 2019 r., zatem już dziś zapraszamy na kolejne odsłony tego cyklu ;).
Wpis nie stanowi porady ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa oraz ma charakter wyłącznie informacyjny. Stanowi wyraz poglądów jego autora na tematy prawnicze związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prasowych. Kancelaria Ostrowski i Wspólnicy Sp.K. i autor wpisu nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.