Od początku 2018 roku w Polsce istnieje możliwość zatrudniania cudzoziemców na podstawie zezwolenia na pracę sezonową. Instytucję tą wprowadzono nowelizując ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Zezwolenie na pracę sezonową może być wydane dla obywateli wszystkich państw spoza Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Możliwość jego uzyskania występuje, jeśli cudzoziemiec ma wykonywać pracę w zakresie działalności bezpośrednio związanych z rolnictwem, leśnictwem, łowiectwem i rybactwem lub gastronomią i zakwaterowaniem. Praca sezonowa jest to praca wykonywana przez okres nie dłuższy niż 9 miesięcy.
Generalnie, zasadą jest, że takie zezwolenie wydaje starosta właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu powierzającego wykonywanie pracy na jego wniosek. Przybiera ono formę decyzji administracyjnej.
Wniosek, który należy złożyć, aby doszło do jej wydania, wnosi się do właściwego dla siedziby podmiotu powierzającego pracę powiatowego urzędu pracy. Wskazuje się w nim elementy istotne dla stosunku prawnego, który ma połączyć cudzoziemca z pracodawcą. Wśród nich są między innymi dane o zaproponowanym obcokrajowcowi wynagrodzeniu, wymiar czasu pracy, rodzaj umowy oraz okres w którym zezwolenie ma być ważne. Oczywiście podaje się tam dane konkretnego cudzoziemca oraz informacje o przyszłym pracodawcy / powierzającym wykonywanie pracy. Do wniosku należy dołączyć także szereg załączników, w tym między innymi kopię wszystkich wypełnionych stron z ważnego dokumentu podróży cudzoziemca lub kopię ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zależności, w jakim kraju cudzoziemiec aktualnie przebywa czy kopię oświadczenia o niekaralności pracodawcy.
Procedura uzyskania zezwolenia na pracę tymczasową różni się dla obcokrajowców, którzy dopiero mają zamiar przyjechać do naszego kraju oraz tych, którzy już w Polsce przebywają, bowiem w tym drugim przypadku cudzoziemiec posiada już dokument legalizujący jego pobyt, na przykład wizę. W takiej sytuacji starosta jedynie weryfikuje wniosek i wydaje zezwolenie bądź też odmawia jego wydania w terminie do 7 dni. Termin ten może się przeciągnąć aż do 30 dni, jeśli starosta uzna, że w danym przypadku konieczne jest przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego.
Dużo bardziej skomplikowana jest sytuacja osób z zagranicy, które dopiero planują przybyć do Polski by świadczyć pracę sezonową. Procedura w takim przypadku zaczyna się podobnie jak wcześniej, od weryfikacji wniosku przez starostę. Następnie trafia on do ewidencji lub wydana zostaje decyzja o odmowie wydania zezwolenia na pracę sezonową. Wpisanie do ewidencji następuje w terminie 7 dni roboczych od dnia otrzymania oświadczenia, chyba że prowadzone jest postępowanie wyjaśniające (wtedy do 30 dni). Przy pozytywnej weryfikacji starosta wydaje podmiotowi powierzającemu pracę zaświadczenie o wpisie wniosku, które ten przekazuje cudzoziemcowi aby ten wykorzystał je jako podstawę do ubiegania się o wizę w celu wykonywania pracy sezonowej (a w przypadku, gdy obcokrajowiec wjeżdża do naszego kraju w ramach ruchu bezwizowego, będzie stanowić to potwierdzenie celu wjazdu na terytorium Polski). Kiedy cudzoziemiec przybędzie już na terytorium Polski, jego przyszły pracodawca informuje o tym powiatowy urząd pracy, przedstawiając dodatkowo kopię jego paszportu oraz podając jego adres zamieszkania. Po spełnieniu tych obowiązków starosta wydaje zezwolenie na pracę sezonową.
Ważne – wpis do ewidencji wniosków o wydanie zezwolenia jest ważny tylko przez 120 dni i w tym okresie należy dokończyć formalności związane z zatrudnieniem lub poinformować starostę o późniejszym terminie rozpoczęcia świadczenia pracy. Jeśli tego nie dopilnujemy – starosta postępowanie w tej sprawie umorzy, a my stracimy obsadę planowanego stanowiska.
A co z pracą w okresie przejściowym – po przyjeździe do Polski, ale przed formalnym uzyskaniem zezwolenia?
Cudzoziemiec może pracować w trakcie oczekiwania na zezwolenie na pracę sezonową, a więc po momencie poinformowaniu urzędu przez podmiot powierzający pracę o przyjeździe cudzoziemca. Praca musi być oczywiście wykonywana na warunkach wskazanych w zaświadczeniu o wpisie do ewidencji wydanym przez urząd.
A kiedy może zdarzyć się sytuacja, że starosta odmówi nam wydania zezwolenia na pracę sezonową?
Pierwszą sytuacją jest niespełnienie przez podmiot powierzający pracę wymogów proceduralnych albo bycie przez niego ukaranym w związku z powierzeniem pracy cudzoziemcom. Po drugie, problem pojawi się gdy starosta, na podstawie otrzymanych materiałów, uzna że uzyskane zezwolenie może zostać wykorzystane niezgodnie z celem lub uzyskane jest dla pozoru.
Oczywiście, od decyzji negatywnej podmiot powierzający ma możliwość odwołania się do organu drugiej instancji, którym jest minister właściwy do spraw pracy.
Kończąc wspomnę, że jest to dość tanie w uzyskaniu narzędzie zatrudnienia bowiem dla celów wydania zezwolenia wnosi się jedynie opłatę w wysokości 30 zł, podobnie jak ma to miejsce w przypadku oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy od stycznia 2018 roku.
Jako że zezwolenie na pracę sezonową jest instrumentem młodym, dopiero za jakiś czas będziemy mogli zweryfikować, czy jest chętnie wykorzystywane przez polskich przedsiębiorców i czy przysłuży się rozwojowi naszych krajowych sektorów gospodarki sezonowej.
Wpis nie stanowi porady ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa oraz ma charakter wyłącznie informacyjny. Stanowi wyraz poglądów jego autora na tematy prawnicze związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prasowych. Kancelaria Ostrowski i Wspólnicy Sp.K. i autor wpisu nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.
