Problem emigracji za pracą nie jest nowością. Otwarte granice ułatwiają wielu naszym rodakom wyjazd za „lepszym” życiem. Prawdopodobnie większość z Was spotkała się w rodzinie, dalszej bądź bliższej, z problemem emigracji za pracą do Niemiec, Anglii czy krajów skandynawskich. W ostatnim dziesięcioleciu liczba obywateli UE mieszkających lub pracujących w innym państwie członkowskim niż państwo pochodzenia wzrosła prawie dwukrotnie – do 17 mln w 2017 r. Obecnie brak jednak w Unii Europejskiej organu czuwającego nad przestrzeganiem prawa osób wykonujących pracę w Unii lecz poza swoją ojczyzną. W dzisiejszym artykule przybliżymy Wam projekt dotyczący powstania Europejskiego Urzędu Pracy, czyli ELA. Poznajcie „ją” bliżej 😉

Pomysł na ELA

Pomysł zrodził się nie tak dawno bo w 2017 r. W swoim orędziu o stanie Unii wygłoszonym w Parlamencie Europejskim przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker zapowiedział plan stworzenia Europejskiego Urzędu ds. Pracy – European Labour Authority (czyli ELA). Urząd ten ma zapewnić, by unijne przepisy dotyczące mobilności pracowników były egzekwowane w sprawiedliwy i skuteczny sposób.

13 marca 2018 roku Komisja Europejska zaprezentowała oficjalny projekt Rozporządzenia wraz z dokumentem Oceny Skutków Regulacji, dotyczący powołania Europejskiego Urzędu ds. Pracy.

Utworzenie Europejskiego Urzędu ds. Pracy ma w efekcie pomóc z dwoma istotnymi wyzwaniami jakie obecnie stoją przed krajami członkowskimi:

1. Wyzwanie informacyjne – obywatele i przedsiębiorcy potrzebują dostępu do wiarygodnych informacji i praktycznych usług ułatwiających mobilność pracowników, w tym dostęp do informacji na temat różnych możliwości, przepisów, oraz ich praw i obowiązków w sytuacjach transgranicznych.

2. Wyzwanie współpracy – potrzeba udoskonalenia współpracy między organami krajowymi. Organy krajowe również potrzebują narzędzi do wymiany informacji, udoskonalenia praktyk codziennej współpracy, prowadzenia wspólnych i skoordynowanych inspekcji i rozwiązywania szybko i skutecznie ewentualnych sporów transgranicznych.

Zadanie dla „Eli”

Przed projektowanym unijnym organem stać będzie wiele zadań, takich jak:

• ułatwianie obywatelom i pracodawcom dostępu do informacji o ich prawach i obowiązkach w sytuacjach transgranicznych oraz do odpowiednich usług związanych z transgraniczną mobilnością pracowników;

• ułatwianie współpracy i wymiany informacji między organami krajowymi w celu skutecznego egzekwowania odpowiednich przepisów prawa Unii;

• koordynowanie i wspieranie uzgodnionych i wspólnych inspekcji oraz czynności kontrolnych na wniosek państw członkowskich na potrzeby zwalczania oszustw i nadużyć w procesie zatrudnienia;

• przeprowadzanie analizy i oceny ryzyka w kwestiach dotyczących transgranicznej mobilności pracowników;

• wspieranie państw członkowskich w budowie zdolności za pomocą wzajemnego uczenia się, szkolenia i promowania dobrych praktyk;

• prowadzenie mediacji w przypadku sporów między organami państw członkowskich w zakresie stosowania odpowiednich przepisów prawa unijnego;

• ułatwianie współpracy między zainteresowanymi stronami w przypadku zakłóceń na rynku pracy, na przykład w przypadku restrukturyzacji na dużą skalę, wpływających na kilka państw członkowskich.

„Look ELI”, czyli jak będzie wyglądała struktura organizacyjna?

Europejski Urząd ds. Pracy zostanie powołany jako nowa agencja Unii europejskiej. Planowane rozpoczęcie działalności to już  2019 r.

Urząd będzie dysponował budżetem rocznym w wysokości około 50 mln EUR. Zakładana liczba pracowników urzędu to ok. 140 osób. W skład wchodzić będą także krajowi urzędnicy łącznikowi oddelegowani przez państwa członkowskie.

Urząd ma być kierowany przez Zarząd, w którego skład wchodzić będzie po jednym przedstawicielu każdego państwa członkowskiego oraz dwóch przedstawicieli Komisji. Kadencja członków zarządu będzie trwać 4 lata, z możliwością jej przedłużenia. Urzędem będzie zarządzał Dyrektor Wykonawczy. Rolę doradczą pełnić będą przedstawiciele partnerów społecznych na poziomie Unii zgromadzeni w specjalnej grupie zrzeszającej zainteresowane strony.

Siedziba ELA jest obecnie nieznana – o tym zadecydować mają państwa członkowskie.

Korzyści dla pracowników i pracodawców

Obywatele i przedsiębiorcy, za sprawą ELA będą mogli bez trudu uzyskać dostęp do informacji unijnych i krajowych. Dla przykładu pracownik lub pracodawca z danej branży, powiedzmy w sektorze budowlanym, znajdzie dzięki Urzędowi informacje na temat możliwości zatrudnienia oraz praw i obowiązków wynikających z prawa unijnego, ale również informacje dotyczące odpowiednich krajowych układów zbiorowych w tej branży, w tym dotyczących warunków pracy, zarobków lub konkretnych wymogów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Nie ma co się bać. ELA ma służyć pomocą w erze emigracji za pracą. Biorąc pod uwagę treść proponowanego rozporządzenia, z pewnością utworzenie Europejskiego Urzędu Pracy będzie korzystne zarówno dla pracowników emigrujących „za chlebem” oraz pracodawców państw członkowskich Unii.

Wpis nie stanowi porady ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa  oraz ma charakter wyłącznie informacyjny. Stanowi  wyraz poglądów jego  autora na tematy prawnicze związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prasowych. Kancelaria Ostrowski i Wspólnicy Sp.K. i autor wpisu nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.​.