Jakiś czas temu pisaliśmy ogólny artykuł o zakazie handlu w niedzielę jaki wprowadzono za sprawą ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni z 10 stycznia 2018 r. Co ważne nowe przepisy zmieniają także inne ustawy: kodeks karny, kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, ustawę o Państwowej Inspekcji Pracy ale ( i co dla Nas najważniejsze) Kodeks pracy! Jakie to nowości mamy w prawie pracy – o tym w dzisiejszym artykule 🙂

Dni wolne od pracy

Jak wiadomo zakaz handlu dotyczy stricte niedzieli. Tego bowiem dnia przybytek zakupowego szaleństwa jest dla nas zamknięty. Na razie zmiana nie jest drastyczna lecz stopniowa – co do zasady pierwsza i ostatnia niedziela miesiąca są nadal handlowe. W przyszłym roku sklepy będą już jednak otwarte, jeżeli chodzi o niedzielne zakupy, w ostatnią niedzielę miesiąca, by od 2020 r. ograniczyć handel już wyłącznie do 6 dni w tygodniu.

Zmiany wprowadzone ograniczeniem handlu wymusiły de facto zmiany w samym kodeksie pracy. Do tej pory, a dokładnie do stycznia 2018 r. art. 151(9) § 2 Kodeksu pracy mówił jasno, że „za pracę w niedzielę i święto uważa się pracę wykonywaną między godziną 6:00 w tym dniu a godziną 6:00 w następnym dniu, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina”.

Obecnie przepis, brzmi podobnie, z lekką i za to zasadniczą dla nas różnicą, która na pierwszy rzut oka nie ma większego znaczenia.

Bowiem „za pracę w niedzielę i święto, w przypadkach, o których mowa w art. 151(10), uważa się pracę wykonywaną między godziną 6:00 w tym dniu a godziną 600 w następnym dniu, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina.”

Tak więc sposób liczenia czasu (art. 151(9) § 2) ograniczono jedynie do innych, a więc niehandlowych dziedzin gospodarki, kiedy to praca w niedziele i święta jest dozwolona. Chodzi właściwie o działania wymienione w art. 151(10). Warto też dodać że ustawa o ograniczeniu handlu określa niedzielę i święto jako czas od północy do północy.

Coś się pojawia a coś znika 😉

Ustawa o ograniczeniu handlu to nie tylko dodatki wprowadzone do kodeksu pracy. Nowe przepisy wprost uchyliły z kodeksu pracy art. 151(9a) Jaka była jego dotychczasowa treść – zapytacie. Służymy cytatem:

Art. 151(9a)  [Zakaz pracy w święta w placówkach handlowych]

§ 1. Praca w święta w placówkach handlowych jest niedozwolona.

§ 2. Przepis § 1 stosuje się także, jeżeli święto przypada w niedzielę.

§ 3. Praca w niedziele jest dozwolona w placówkach handlowych przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności.

Dlaczego usunięto ten przepis skoro generalnie w całej nowej regulacji chodzi o ograniczenie pracy w placówkach handlowych? Aby nie powielać w dwóch różnych ustawach tych samym regulacji. Potrzeba takiego rozwiązania jest prosta – by ograniczyć możliwość sprzeczności przepisów ustawy i kodeksu. W obliczu nowej regulacji która wprost wprowadza zakaz pracy w placówkach handlowych w święta a ponadto i w niedzielę, regulacja tego ponownie w kodeksie pracy jest niepraktyczna.

Całkiem nowy przepis

Techniki legislacyjne, o których zasadniczo wspomnieliśmy powyżej, w związku z usunięciem art. 151(9a), wiąże się z odesłaniem do przepisów nowej ustawy. Tak więc zmiany nie są tylko kosmetyczne w istniejących już przepisach kodeksu pracy. Ustawa ograniczająca handel w niedzielę wprowadza do regulacji prawa pracy także całkiem nowy art. 151(9b).

„Ograniczenia w wykonywaniu pracy w placówkach handlowych w niedziele i święta oraz w dniu 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy określają przepisy ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (Dz. U. poz. 305 i 650).”

Tak więc od stycznia tego roku w kwestii ograniczenia pracy w placówkach handlowych, regulacji prawnej nie będziemy szukać bezpośrednio w kodeksie pracy lecz w ustawie o ograniczeniu handlu w niedziele i święta.

W zakresie „dodatków” to jednak nie koniec. Mała zmiana nie ominęła także art. 15111 Kodeksu pracy. Tu, w związku z nowym prawem, wprowadzono także odesłanie do ustawy o ograniczeniu handlu, w zakresie dnia wolnego lub dodatku.

Tym samym „pracownikowi wykonującemu pracę w niedziele i święta, w przypadkach, o których mowa w art. 151(9a) § 3 oraz art. 15110 pkt 1-9 i 11 oraz w przepisach ustawy, o której mowa w art. 151(9b), pracodawca jest obowiązany zapewnić inny dzień wolny od pracy:

1. w zamian za pracę w niedzielę – w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli;

2. w zamian za pracę w święto – w ciągu okresu rozliczeniowego.”

Drodzy Czytelnicy, jeżeli prowadzicie działalność handlową i zatrudniacie pracowników pamiętacie więc, że zmiany nie odnoszą się tylko do nowej ustawy o ograniczeniu handlu, lecz regulacji w kwestii zatrudnienia musicie szukać także wprost w kodeksie pracy – i to w zmienionej treści 🙂

Wpis nie stanowi porady ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa  oraz ma charakter wyłącznie  informacyjny. Stanowi  wyraz poglądów jego  autora na tematy prawnicze związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prasowych. Kancelaria Ostrowski i Wspólnicy Sp.K. i autor wpisu nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.