Co do zasady wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Dlatego wynagrodzenie powinno być odpowiednio przeliczone, gdy zatrudniony przez część miesiąca nie będzie pracował i będzie pobierał dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Jak wyliczyć kwoty wynagrodzenia za pracę należne pracownikowi?

Od 8 marca 2020 r. obowiązują przepisy, które wprowadziły dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Początkowo dodatkowy zasiłek opiekuńczy został wprowadzony na okres do 14 dni, w późniejszym czasie okres ten był odpowiednio przedłużany. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje za dni, w których ubezpieczony opiekuje się dzieckiem, podane w oświadczeniu składanym swojemu pracodawcy (zleceniodawcy lub ZUS). Jeżeli zatem pracownik wskazał np. okres od 12 do 25 marca 2020 r., to otrzyma zasiłek za te 14 dni.

Od 6 maja 2020 r. mogą być otwierane placówki dla najmłodszych dzieci. Jeżeli placówka, do której uczęszcza dziecko, będzie otwarta, jednak nie zapewni opieki wszystkim dzieciom, rodzice tych dzieci wciąż mogą wystąpić o dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Również jeżeli mimo otwarcia placówki rodzice nie zdecydują się na posłanie do niej dziecka z powodu stanu  epidemii, dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje [1].

Jak zatem obliczyć przysługujące pracownikowi w powyższym przykładzie wynagrodzenie za pracę?

W celu obliczenia wynagrodzenia, ustalonego w stawce miesięcznej w stałej wysokości, za przepracowaną część miesiąca, jeżeli pracownik za pozostałą część tego miesiąca otrzymał wynagrodzenie określone w art. 92 Kodeksu pracy, miesięczną stawkę wynagrodzenia dzieli się przez 30 i otrzymaną kwotę mnoży przez liczbę dni wskazanych w zaświadczeniu lekarskim o czasowej niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby. Tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odejmuje się od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc. Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca należy zatem obliczyć dzieląc w pierwszej kolejności stałą stawkę miesięczną przez 30 (niezależnie od tego ile dany miesiąc ma w rzeczywistości dni), a następnie mnożąc przez liczbę dni nieobecności pracownika w pracy z powodu niezdolności do pracy wskutek choroby. Tak otrzymany wynik należy odjąć od wynagrodzenia ustalonego w stawce miesięcznej przysługującego za dany miesiąc.

Powyższe stosuje się odpowiednio w przypadku nieobecności pracownika w pracy, w okresie której pracownikowi przysługuje zasiłek przewidziany w przepisach o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub w przepisach o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, a więc również dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Innymi słowy, powyższą zasadę stosuje się w sytuacji, gdy w danym miesiącu pracownik nie przepracował wszystkich dni wynikających z harmonogramu pracy z powodu niezdolności do pracy wskutek choroby, za którą otrzymał wynagrodzenie chorobowe lub nieobecności w pracy, w okresie której pracownikowi przysługiwał zasiłek chorobowy, opiekuńczy czy macierzyński, oraz zasiłek z powodu nieobecności w pracy wynikającej z wypadku przy pracy lub choroby zawodowej [2].

W opisanym zatem na początku niniejszego opracowania przykładzie, gdy pracownik korzystał z dodatkowego zasiłku opiekuńczego w okresie od 12 do 25 marca 2020 r., przyjmując, że jego wynagrodzenie za pracę wynosi 3.000,00 zł brutto, to obliczenie wynagrodzenia za pracę w marcu 2020 r. powinno wyglądać w następujący sposób:

• 3.000,00 zł : 30 = 100,00 zł (wynagrodzenie przysługujące za 1 dzień),

• 100,00 zł × 14 dni = 1.400,00 zł (wynagrodzenie „utracone” w związku z nieobecnością z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem w zw. z zamknięciem żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły do których uczęszcza dziecko, z powodu COVID-19)

• 3.000,00 – 1.400,00 = 1.600,00 zł.

Za marzec 2020 r. pracownik powinien otrzymać wynagrodzenie za pracę w kwocie 1.600,00 zł brutto.

Jak natomiast wyliczyć wynagrodzenie za pracę, gdy pracownik składa oświadczenie o sprawowaniu opieki nad dzieckiem jedynie w dni dla niego pracujące i jednocześnie nie przepracował ani jednego dnia?

W takim przypadku nie ma potrzeby ustalania wysokości jego wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca. W takiej bowiem sytuacji nie ma części miesiąca (nawet jednego dnia), w którym pracownik wykonywał pracę i za którą przysługiwałoby mu wynagrodzenie za pracę. W mojej opinii powołany przepis nie będzie miał zastosowania zarówno w przypadku, gdy absencja chorobowa pracownika obejmowała cały miesiąc (zwolnienie lekarskie na wszystkie dni miesiąca), jak i wtedy gdy obejmowała ona tylko wszystkie dni miesiąca będące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. Należy bowiem zauważyć, że naczelna zasada obowiązująca przy ustalaniu prawa do wynagrodzenia za pracę wyrażona została w art. 80 Kodeksu pracy stanowiąc, że wynagrodzenie przysługuje tylko za pracę wykonaną a za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy tak stanowią [3].

Przykładowo, pracownik złożył oświadczenie o sprawowaniu osobistej opieki nad dzieckiem w następujących dniach: 1-3, 6-10, 14-17, 20-24 oraz 27-30 kwietnia 2020 r. (łącznie 21 dni). Jednocześnie weekendy są dla niego dniami wolnymi od pracy. Wówczas nie wypłaca się wynagrodzenia za pracę.

[1]https://www.zus.pl/o-zus/aktualnosci/-/publisher/aktualnosc/1/zmiany-w-dodatkowym-zasilku-opiekunczym/2551095

[2] W. Muszalski, K. Walczak, Prawo pracy – akty wykonawcze – suplement. Komentarz, Warszawa 2006

[3] odpowiedź na a interpelację nr 8901 w sprawie interpretacji przepisów dotyczących wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca w przypadku nieobecności pracownika z powodu choroby

Wpis nie stanowi porady ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa oraz ma charakter wyłącznie informacyjny. Stanowi wyraz poglądów jego ;autora na tematy prawnicze związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prasowych. Kancelaria Ostrowski i Wspólnicy Sp.K. i autor wpisu nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.