W grudniu 2024 r. Główny Inspektor Pracy przedstawił w Sejmie program działania Państwowej Inspekcji Pracy na lata 2025-2027, w tym między innymi obszary, które będą przedmiotem szczególnej uwagi inspekcji pracy w 2025 r. W jakim zakresie pracodawcy mogą spodziewać się kontroli PIP w tym roku?

Praca na czarno i zatrudnianie cudzoziemców

Ważną częścią aktywności inspekcji pracy w 2025 r. ma być weryfikacja legalności powierzania i wykonywania pracy zarówno obywateli polskich, jak i cudzoziemców. Kontrole będą miały na celu nie tylko ujawnianie przypadków pracy „na czarno”, czyli całkowicie niezadeklarowanej, ale także przypadków pracy wykonywanej faktycznie w wyższym – niż zadeklarowany – wymiarze czasu pracy, lub za wynagrodzeniem wyższym niż wskazane w umowie o pracę.

Strategiczne znaczenie maję mieć kontrole legalności pracy i pobytu cudzoziemców w podmiotach, w który zatrudnione są duże grupy takich osób. Takie kontrole mają być prowadzone z wykorzystaniem wszelkich dostępnych środków, przez zespoły inspektorów pracy ze wsparciem Straży Granicznej.

Praca tymczasowa i outsourcing

Kolejny obszar to praca tymczasowa. Kontrole będą przeprowadzane w agencjach pracy tymczasowej oraz u pracodawców użytkowników. Inspektorzy pracy mają zwrócić szczególną uwagę na stosowanie w pracy tymczasowej zatrudnienia cywilnoprawnego (tj. na ujawnianie przypadków, w których powinna być zawarta umowa o pracę), ale także na obchodzenie przepisów ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, zwłaszcza poprzez wykorzystywanie usług outsourcingowych, które w praktyce stanowią pracę tymczasową – tzw. pozorny outsourcing.

Kontrole inicjowane skargami

W 2025 r. inspektorzy pracy będą kontynuować kontrole inicjowane skargami dotyczącymi naruszeń prawa pracy – przede wszystkim dotyczące nieprawidłowości związanych z wypłatą wynagrodzeń za pracę i innych świadczeń, czasem pracy oraz warunkami pracy.

Ponadto szczególnej uwadze inspekcji pracy mają podlegać skargi obejmujące takie zagadnienia, jak:

• przestrzeganie przepisów dotyczących pracowniczych planów kapitałowych,
• przestrzeganie przepisów związanych z wykonywaniem pracy w sposób zdalny,
• temperatury w miejscu pracy,
• funkcjonowanie firm działających za pośrednictwem elektronicznej platformy usług lub podmiotów z nimi współpracujących,
• mobbing,
• ochrona sygnalistów,
• wynagradzanie kobiet i mężczyzn za jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości.

Work-life balance

Inspekcja pracy ma również kontrolować przestrzeganie przepisów dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem, które weszły w życie 26 kwietnia 2023 r. i mają na celu realizację koncepcji work-life balance – czyli m.in. wydłużony urlop rodzicielski, nowe dni wolne od pracy, elastyczna organizacja pracy.

Roboty budowlane

Z uwagi na dużą liczbę zagrożeń dla życia i zdrowia, kontroli w 2025 r. mogą spodziewać się firmy budowlane. Roboty budowlane mają być kontrolowane pod kątem bezpośrednich zagrożeń i ryzyka wypadków. Kontrole bezpiecznej realizacji robót budowlanych mają objąć swoim zakresem:

• kontrole kompleksowe budów w zakresie technicznego bezpieczeństwa pracy,
• kontrole specjalistyczne na wstępnym etapie budowy,
• kontrole ukierunkowane na likwidację bezpośrednich zagrożeń na małych budowach,
• kontrole pozostałe, w tym wynikające z zagrożeń publicznych przy robotach budowlanych.

Źródło: https://www.pip.gov.pl/aktualnosci/w-przyszlym-roku-panstwowa-inspekcja-pracy-przeprowadzi-55-tysiecy-kontroli?tmpl=print