I. AKTY, KTÓRE WESZŁY W ŻYCIE:

1. Ustawy

Ustawa z dnia 12 września 2025 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2025.1409)

Ustawa weszła w życie 3 listopada 2025 r. Ustawa likwiduje obowiązek przechowywania przez płatników papierowych, podpisanych zgłoszeń do ZUS przez 5 lat, gdy zgłoszenie wysłano elektronicznie.

2. Rozporządzenia

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r. (Dz.U. 2025 poz. 1242);

Rozporządzenie weszło w życie z dniem 1 października 2025 r.

Od dnia 1 stycznia 2026 r. ustala się minimalne wynagrodzenie za pracę w wysokości 4806 zł oraz minimalną stawkę godzinową w wysokości 31,40 zł.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 września 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz.U. 2025 poz. 1260)

Rozporządzenie wejdzie w życie z dniem 7 października 2025 r.

 

Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 września 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (Dz.U. 2025 poz. 1292)

Rozporządzenie wejdzie w życie z dniem 10 października 2025 r.

 

3. Teksty jednolite

(brak)

II. AKTY OCZEKUJĄCE NA WEJŚCIE W ŻYCIE:

Ustawa z dnia 26 września 2025 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2025.1423)

Ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2026 r. Do „okresu zatrudnienia” wliczać się będzie m.in. działalność gospodarczą, zlecenia, umowy agencyjne, współpracę przy działalności, członkostwo w spółdzielniach oraz pracę zarobkową za granicą. Ustawa dotyczy wyrównania szans w dostępie do niektórych uprawnień pracowniczych, jak  i stanowisk wymagających potwierdzonego doświadczenia zawodowego osobom, które przebyły okresy zatrudnienia na podstawie stosunku pracy i stosunków służbowych oraz osób, które wykonywały pracę na podstawie innych stosunków prawnych i w innych formach  (w szczególności okresów prowadzenia działalności gospodarczej).

Ustawa z dnia 12 września 2025 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2025.1413)

Nowy obowiązek ewidencji zgód w ZUS: w art. 45 dodano pkt 4 – ZUS ma ewidencjonować informację o zgodzie płatnika oraz dane podmiotu/osoby, której udzielono dostępu. Doprecyzowanie treści wniosku: w art. 50 ust. 7 zaktualizowano odesłania (obejmuje też nowe ust. 28). Nowe ust. 28–31 w art. 50: za zgodą płatnika ZUS może elektronicznie i bezpłatnie udostępniać bankom, instytucjom finansowym/kredytowym/pożyczkowym oraz przedsiębiorcom wybrane dane z konta płatnika (NIP/REGON/PESEL/dokument, nazwa/imię i nazwisko, okres rozliczeniowy, stan rozliczeń składek) – wyłącznie w zakresie niezbędnym do realizacji wniosku o finansowanie lub weryfikacji sytuacji płatnika. Zgoda daje jednorazowy dostęp i może być złożona podmiotowi uprawnionemu lub bezpośrednio do ZUS; ustawa wskazuje, jakie identyfikatory musi zawierać. Ustawa wchodzi w życie pierwszego dnia miesiąca po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia tj. 1 listopada 2026 r.

Ustawa z dnia 5 sierpnia 2025 r. o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ustalonych w czerwcu w latach 2009-2019 oraz rent rodzinnych po ubezpieczonych, którym ustalono emerytury w czerwcu w latach 2009-2019 (Dz.U. 2025 poz. 1169);

dotyczy zmiany polegającej na tym, że w przypadku ustalenia wysokości emerytury według nowych zasad w czerwcu danego roku w latach 2009-2019 waloryzacji kapitału początkowego i składek, zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego, dokonuje się w taki sam sposób, jak przy ustalaniu wysokości emerytury w maju danego roku, jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego. W przypadku osoby, której przyznano emeryturę lub rentę rodzinną w czerwcu w latach 2009-2019, jej emerytura lub renta rodzinna, na jej wniosek złożony do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, podlegałaby ponownemu ustaleniu wysokości.

Ustawa wjedzie w życie 1 stycznia 2026 r.

Ustawa z dnia 25 lipca 2025 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2025 poz. 1083);

dotyczy kompleksowego uregulowania zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym przez marynarzy oraz opłacania za nich składek na ubezpieczenie społeczne; wprowadzenia wobec marynarzy dwóch alternatywnych schematów podlegania ubezpieczeniu społecznemu: statusu marynarza; statusu pracownika zatrudnionego na podstawie marynarskiej umowy o pracę

Ustawa wchodzi w życie 1 stycznia 2026 r.

Ustawa z dnia 5 sierpnia 2025 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. 2025 poz. 1159);

dotyczy wprowadzenia zmian w zakresie zasad i trybu składania oraz rozpatrywania wniosków o zasiłek pogrzebowy. Nowe przepisy realizują działania deregulacyjne rządu.

Ustawa wchodzi w życie 1 stycznia 2026 r.

Ustawa z dnia 4 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy (Dz.U. 2025 poz. 807);

dotyczy zobowiązania pracodawców do ujawniania informacji o wynagrodzeniu na etapie rekrutacji oraz zamieszczania w ofertach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci, a także zapewnienia, aby proces rekrutacyjny przebiegał w sposób niedyskryminujący.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia tj. 24 grudnia 2025 r.

Ustawa z dnia 9 maja 2025 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2025 poz. 718);

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2026 r. wyjątkiem art. 1 pkt 2, który wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

III. POZOSTAŁE PROJEKTY

Druk nr 1856

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw- projekt dotyczy propozycji zmian dotyczących zasad zatrudniania lekarzy orzeczników ZUS; umożliwienia innym zawodom medycznym orzekania w określonych sprawach (np. fizjoterapeuci i pielęgniarki będą mogli orzekać w sprawie zaordynowania rehabilitacja czy samodzielna egzystencja); prowadzone zostają zmiany organizacyjne w ZUS (orzecznictwo ZUS zostanie skonsolidowane w większych jednostkach, lekarze ZUS otrzymają wsparcie asystentów medycznych, wprowadzony zostanie maksymalny 30-dniowy termin na wydanie orzeczenia); funkcjonować będzie nowy model orzekania; zwiększenia nadzoru Prezesa ZUS nad jakością orzeczeń; wprowadzenia nowych zasad kontroli zwolnień lekarskich; umożliwienia korzystania ze zwolnienia w jednym miejscu, a pracowania w drugim (np. dla osób z dwoma etatami). Nowe przepisy realizują działania deregulacyjne rządu.

17 października- projekt wpłynął do Sejmu

2i8 października- Skierowano do I czytania Sejmu

Druk nr 1811

Poselski projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę
projekt dotyczy doprecyzowania mechanizmu ustalania minimalnego wynagrodzenia, wyłączenia określonych składników płacowych z kategorii wynagrodzenia minimalnego, wzmocnienia ochrony prawnej wynagrodzeń oraz sankcji za ich niewypłacanie

23 września- projekt wpłynął do Sejmu

Druk nr 1630

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
projekt dotyczy zwiększenia bezpieczeństwa państwa poprzez szybszą i skuteczniejszą weryfikację dokumentów składanych przez cudzoziemców; umożliwienia składania elektronicznych wniosków o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, stały oraz na pobyt rezydenta długoterminowego UE;

6 sierpnia 2025 – Projekt wpłynął do Sejmu

5 września 2025 – Skierowano do I czytania w komisjach do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych

7 października- pierwsze czytanie w komisjach

7 października- Sprawozdanie komisji

15 października- II czytanie na posiedzeniu Sejmu

16 października Sprawozdanie komisji

17 października – III czytanie na posiedzeniu Sejmu  – uchwalono

17 października- przekazano ustawę Prezydentowi i Marszałkowi Senatu

Druk nr 1627

Rządowy projekt ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych (projekt mający na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej)

projekt dotyczy ułatwienia zawierania oraz rejestrowania układów zbiorowych pracy, a tym samym ich promowania i rozwoju;

21 sierpnia 2025 – Projekt wpłynął do Sejmu

5 września 2025 – Skierowano do I czytania na posiedzeniu Sejmu

26 września 2025 I czytanie na posiedzeniu Sejmu; Skierowano do: Komisji Polityki Społecznej i Rodziny;

7 października Sprawozdanie komisji

15 października II czytanie na posiedzeniu Sejmu

15 października III czytanie na posiedzeniu Sejmu- uchwalono

15 października przekazano ustawę Marszałkowi Senatu

16 października – przekazano ustawę prezydentowi

29 października – Stanowisko Senatu – poprawki

Druk 1601

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych

projekt dotyczy rozliczania ekwiwalentu za urlop przy rozwiązywaniu umowy o pracę. Termin wypłaty ekwiwalentu zostaje powiązany z terminem wypłaty wynagrodzenia. Projekt zapewnia również większą reprezentację pracowników przy ustalaniu spraw związanych z zakładowym funduszem świadczeń socjalnych u pracodawców, u których nie działają związki zawodowe. Nowe przepisy realizują działania deregulacyjne rządu.

29 lipca 2025 – Projekt wpłynął do Sejmu

4 sierpnia 2025 – Skierowano do I czytania na posiedzeniu Sejmu

12 września 2025 – I czytanie na posiedzeniu Sejmu; Skierowano do: Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach;

14 października – Sprawozdanie podkomisji

Druk 1459

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka – „Aktywny rodzic”

projekt dotyczy zlikwidowania wyłączeń części osób korzystających okresowo
z preferencyjnych zasad oskładkowania lub prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym samotnie wychowujących dzieci, poprzez wprowadzenie zasady, że preferencyjne oskładkowanie jest równoznaczne z opłacaniem składek od 100% podstawy minimalnego wynagrodzenia.

27 marca 2025 -Projekt wpłynął do Sejmu

10 lipca 2025 – Skierowano do I czytania w komisjach do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny

Druk 1317

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

projekt dotyczy przywrócenia emerytom urodzonym w innym roku niż 1953 pełnej podstawy obliczenia emerytury, pomniejszonej w 2012 r., o kwoty pobranych tzw. emerytur wcześniejszych pod warunkiem, że emeryci ci nie spełniali warunków nabycia prawa do emerytury powszechnej na podstawie art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przed 1 stycznia 2013 r. Ustawa nie obejmuje tym samym osób, które spełniły wszystkie warunki do nabycia prawa do emerytury powszechnej na podstawie art. 24 tej ustawy przed 1 stycznia 2013 r., czyli w praktyce przed tą datą ukończyły: 60 lat – kobiety, 65 lat – mężczyźni.

29 kwietnia 2025 – Projekt wpłynął do Sejmu

10 czerwca 2025 – Skierowano do I czytania w komisjach

Druk 1187

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych

projekt dotyczy wprowadzenia zmian, które zdaniem wnioskodawców powstrzymają likwidację zakładów aktywności zawodowej i aktywizowanie osób niepełnosprawnych

3 kwietnia 2025 r. projekt wpłynął do Sejmu

10 kwietnia 2025 r. projekt skierowano do opinii do organizacji samorządowych;

19 maja 2025 – Skierowano do I czytania w komisjach do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny;

 Praca w komisjach po I czytaniu

 7 lipca 2025 – Sprawozdanie podkomisji

10 września 2025 – Sprawozdanie komisji (druk nr 1688);

7 października – II czytanie na posiedzeniu Sejmu

9 października – III czytanie na posiedzeniu Sejmu – uchwalono

9 października – ustawę przekazano Marszałkowi Senatu

10 października- ustawę przekazano Prezydentowi

29 października – Stanowisko Senatu – poprawki

Druk 660

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

projekt dotyczy stopniowej likwidacji obowiązku opłaty składek na ubezpieczenie społeczne na rzecz wprowadzenia systemu dobrowolnych składek przez przedsiębiorców; w pierwszym roku dobrowolność ubezpieczeń miałaby objąć mikroprzedsiębiorców, w drugim małych i średnich, a od trzeciego wszystkich przedsiębiorców

30 sierpnia 2024 – Projekt wpłynął do Sejmu

13 września 2024 – Skierowano do I czytania w komisjach: Komisja Polityki Społecznej i Rodziny

Druk 559

Poselski projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez przedsiębiorców będących osobami fizycznymi

projekt dotyczy wprowadzenia dobrowolności podlegania ubezpieczeniom społecznym przez osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą

19 marca 2024 – Projekt wpłynął do Sejmu

22 lipca 2024 – Skierowano do I czytania do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny;

Druk 441

Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawy – Prawo przedsiębiorców

projekt dotyczy uproszczenia i ujednolicenia procedur kontroli przedsiębiorców i innych pracodawców realizowanych przez państwowe instytucje kontrolne;

16 maja 2024 – Projekt wpłynął do Sejmu;

11 czerwca 2024 – Skierowano do I czytania w komisjach; do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny;

7 października 2024 r. – Stanowisko Rządu: Rada Ministrów negatywnie opiniuje projekt ustawy;

9 października 2024 r. – I czytanie w komisjach;

Druk 439

Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o związkach zawodowych

projekt dotyczy uzupełnienia katalogu spraw, w których pracodawca jest obowiązany udzielić na wniosek zakładowej organizacji związkowej informacji dotyczących m. in. parametrów, na których opierają się algorytmy wykorzystywane w zakładzie pracy do podejmowania decyzji związanych z sytuacją pracownika

29 kwietnia 2024 – Projekt wpłynął do Sejmu

11 czerwca 2024 – Skierowano do I czytania w komisjach; do Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii, Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny

8 listopada 2024 r. – stanowisko Rządu: Rada Ministrów rekomenduje kontynuowanie prac nad projektem ustawy.

12 listopada 2024 – wpłynęło stanowisko rządu

Druk 384

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy – Kodeks pracy

projekt dotyczy zmiany dotychczasowych regulacji dotyczących zasad prowadzenia handlu i czynności związanych z handlem w niedziele, m.in. poprzez wskazanie pierwszej i trzeciej niedzieli każdego miesiąca jako dni, w których dozwolony jest handel, jak również poszerzenie uprawnień pracowniczych z tytułu świadczenia pracy w niedziele

14 maja 2024 – Skierowano do I czytania na posiedzeniu Sejmu

28 czerwca 2024 – I czytanie na posiedzeniu Sejmu (wniosek o odrzucenie w całości projektu)

Druk nr 325

Poselski projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia renty wdowiej

projekt dotyczy wprowadzenia nowej reguły zbiegu prawa do nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem renty rodzinnej, wojskowej renty rodzinnej, policyjnej renty rodzinnej lub renty rodzinnej z ubezpieczenia społecznego rolników z innymi świadczeniami emerytalno-rentowymi, zgodnie którą w razie zbiegu przysługującego uprawnienia osobie takiej wypłaca się rentę wdowią w jednym z dwóch wariantów, zależnie od jej wyboru, tj. renta powiększona o 60 % przysługującej emerytury lub emerytura powiększona o 60 % renty rodzinnej po zmarłym małżonku;

19 marca 2024 – Projekt wpłynął do Sejmu

24 kwietnia 2024 – Skierowano do I czytania w komisjach: do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny

Druk nr 187

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw w celu wprowadzenia emerytury stażowej

projekt dotyczy możliwości przejścia na emeryturę stażową urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. którzy mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lata dla mężczyzn, pod warunkiem, że przysługująca temu ubezpieczonemu emerytura obliczona w formule zdefiniowanej składki będzie równa lub wyższa emeryturze minimalnej;

30 stycznia 2024 – projekt wpłynął do Sejmu

8 lutego 2024 – I czytanie na posiedzeniu Sejmu; skierowano przez Sejm do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny

Druk nr 27

Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz o zmianie niektórych ustaw

Projekt dotyczy wprowadzenia do polskiego systemu prawnego emerytury przysługującej wyłącznie z tytułu osiągniętego okresu ubezpieczenia tj. Emerytury stażowej, dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r., czyli osób objętych nowym systemem emerytalnym, które osiągnęły okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn

8 lutego 2024 – I czytanie na posiedzeniu Sejmu, skierowano do: Komisji Polityki Społecznej i Rodziny;

Wpis nie stanowi porady ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa oraz ma charakter wyłącznie informacyjny. Stanowi wyraz poglądów jego autora na tematy prawnicze związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prasowych. Kancelaria Ostrowski i Wspólnicy Sp.K. i autor wpisu nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.

TAGI: cykl nowości w prawie pracy, nowelizacja, nowość w prawie pracy, nowości w prawie pracy, zmiany w kodeksie pracy, zmiany w prawie pracy, zmiany w przepisach