1 listopada 2025 r. (sobota) to święto ustawowo wolne od pracy. Co to oznacza dla rozkładów czasu pracy, odbioru dnia wolnego i ewidencji? Poniżej zwięzły, praktyczny przewodnik w formule pytań i odpowiedzi.

1 .Czy za święto w sobotę należy się dodatkowy dzień wolny?

Tak — każde święto przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin (art. 130 § 2 Kodeksu pracy). W praktyce pracodawca wyznacza pracownikom — dla których sobota jest dniem wolnym z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy – dodatkowy dzień wolny „za święto przypadające w sobotę” w tym samym okresie rozliczeniowym.

2. Kto decyduje o terminie tego dnia wolnego?

Pracodawca. Może uwzględnić wniosek pracownika, ale nie ma takiego obowiązku. Dzień wolny musi być udzielony w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym wystąpiło święto.

3 .Czy wszyscy muszą odbierać wolne w tym samym dniu?

Nie. Pracodawca może wyznaczać różne dni wolne dla różnych działów czy grup, by zachować ciągłość pracy, byle zmieścić się w okresie rozliczeniowym.

4 .Do kiedy trzeba udzielić dnia wolnego za 1 listopada 2025 r.?

Do końca okresu rozliczeniowego. W przypadku, gdy daną grupę pracowników obowiązuje miesięczny okres rozliczeniowy pracodawca musi wyznaczyć dodatkowy dzień wolny od pracy w listopadzie. W tym roku z uwagi, że 11 listopada przypada we wtorek większość pracodawców jako dodatkowy dzień wolny wskazuje 10 listopada.

Natomiast jeśli pracowników obowiązuje dłuższy okres rozliczeniowy (np. 3- lub 12-miesięcznym) — praca wyznacza dzień do końca tego dłuższego okresu. Niektórzy pracodawcy z uwagi na okres rozliczeniowy od października do grudnia jako taki dzień wyznaczyli 31 października.

5 .A jeśli w wyznaczony „dzień wolny za święto” pracownik miał już ustalony urlop wypoczynkowy?

Urlopu udziela się tylko w dni, które są dla pracownika dniami pracy według rozkładu (art. 154² § 1 k.p.). Dzień wolny „za święto” nie jest dniem pracy — nie „schodzi” więc z puli urlopu,a pracownik ma wolne z uwagi na ten dodatkowy dzień wolny. Dzień urlopu wraca więc do puli urlopów za dany rok.

6.A jeśli w wyznaczony „dzień wolny za święto” pracownik jest na L4?

Co do zasady pracownikowi nie przysługuje kolejny dzień wolny. Choroba w dniu zastępczego wolnego nie powoduje dodatkowego obniżenia wymiaru czasu pracy — obowiązek pracodawcy został spełniony przez wyznaczenie dnia wolnego w okresie rozliczeniowym. Pracownik oczywiście zachowuje prawo do wynagrodzenia/zasiłku chorobowego za ten dzień na zasadach ogólnych.

7 .A co jeśli pracownik byl na L4 w samą sobotę 1 listopada?

To, że święto wypadło w dniu nieobecności pracownika z powodu zwolnienia chorobowego, nie odbiera prawa do dnia wolnego wyznaczonego przez pracodawcę za sobotnie święto — dzień wolny wynika z obniżenia wymiaru czasu pracy, a nie z faktycznego świadczenia pracy w dniu święta.

8 .Pracodawca zatrudnia pracownika w trakcie okresu rozliczeniowego — czy ten pracownik również dostaje wolne „za święto przypadające w sobotę”?

To zależy, czy święto wystąpiło w jego okresie zatrudnienia w ramach bieżącego okresu rozliczeniowego. Jeśli został zatrudniony po dacie święta, dodatkowy dzień wolny mu nie przysługuje, a jeśli przed to pracownik ten jest jak najbardziej uprawniony do tego dodatkowego dnia wolnego.

9 .Co jeśli sobota jest u pracodawcy dniem pracy dla niektórych pracowników albo zobowiązani są oni również pracować w święto?

Praca w święto (w tym w sobotę-święto) jest dopuszczalna tylko w przypadkach wskazanych w Kodeksie pracy (Kodeks pracy wskazuje kiedy praca w święta jest dozwolona – art. 151¹⁰). W razie pracy w święto najpierw należy pracownikowi oddać inny dzień wolny w okresie rozliczeniowym, a gdy jest to niemożliwe — pracownikowi przysługuje dodatek 100% za każdą godzinę pracy w święto (art. 151¹¹ k.p. w zw. z art. 151¹ § 1 pkt 1 k.p.).

10 .Ile godzin musi oddać pracodawca? Co z niepełnym etatem?

Wymiar obniża się zawsze o 8 godzin za każde święto (art. 130 k.p.). U pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy – wymiar czasu pracy również liczy się metodą z art. 130, a następnie „skaluje” do etatu — w praktyce dzień/ godziny wolne można rozliczyć w godzinach, by zachować prawidłowy limit.

11 .Czy trzeba to ogłaszać w regulaminie lub osobnym obwieszczeniu?

Wystarczy prawidłowe zaplanowanie grafiku/harmonogramu czasu pracy (art. 129–130 k.p.) oraz komunikacja wewnętrzna (np. notatka, e-mail).

12 .Czy zleceniobiorcom i B2B też „należy się” taki dzień?

Nie — Kodeks pracy stosuje się do pracowników. Przy umowach cywilnoprawnych dzień wolny wynika wyłącznie z ustaleń pomiędzy stronami.

13 .Jak to ująć w ewidencji czasu pracy?

W ewidencji czas pracy należy dodatkowy dzień wolny za świeto przypadające w sobotę należy  oznaczyć dzień jako „WŚ” (wolny za święto) lub odpowiednikiem stosowanym u danego pracodawcy. Jeśli dzień wolny zbiega się z urlopem — korygujemy urlop (wraca on do puli).

14 .Co grozi za niewyznaczenie dnia wolnego do końca okresu rozliczeniowego?

PIP potwierdza, że odbiór dnia wolnego za święto poza danym okresem rozliczeniowym jest nieprawidłowy.

Ponadto jeśli pracodawca nie wyznaczy dodatkowego dnia wolnego za święto przypadające w sobotę to ryzykuje naruszeniem przepisów o czasie pracy i koniecznością rekompensaty (oddanie wolnego albo dodatek jak za godziny nadliczbowe, w zależności od sytuacji). Organy kontrolne oceniają to w oparciu o art. 130 i 151¹¹ k.p. oraz ewidencję czasu pracy.