Obecnie trwają prace nad przygotowaniem projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeniesieniem środków z otwartych funduszy emerytalnych na indywidualne konta emerytalne​. Pomimo iż przewidywane zakończenie prac i przyjęcie projektu przez Radę Ministrów planowane jest na III kwartał tego roku, już teraz sygnalizujemy Państwu zmiany jakie przewiduje projektowana nowelizacja.

Przyczyna zmiany:

W uzasadnieniu do projektu ustawy zmieniającej można odnaleźć motywy wyjaśniające zmiany w systemie. Funkcjonowanie OFE w obecnym kształcie nie znajduje uzasadnienia bowiem, zdaniem twórców projektu, nie gwarantuje dywersyfikacji ryzyka ani bezpieczeństwa socjalnego ubezpieczonych.

 „Suwak bezpieczeństwa” (tzn. comiesięczne przekazywanie środków z OFE do ZUS w związku z osiągnięciem przez ubezpieczonego wieku niższego o 10 lat od wieku emerytalnego) powoduje, że sektor OFE będzie generował stałe odpływy netto i brak przepływów środków z kapitałowego II filara do gospodarki na inwestycje.

Co więcej ze składki na ubezpieczenie emerytalne w wysokości 19,52% jedynie 2,92% trafia obecnie do OFE w przypadku tych osób, które złożyły oświadczenia o przekazywaniu składek do OFE.  Z uwagi na ilość takich oświadczeń przełoży się to w przyszłości na znikomy udział OFE w całkowitej wysokości emerytury. Jak wskazuje ustawodawca, system OFE wymaga gruntownej przebudowy z korzyścią zarówno dla ubezpieczonych, jak i dla gospodarki.

OFE zmieni się w IKE?

Projektowana ustawa zakłada przekształcenie otwartych funduszy emerytalnych (OFE) w fundusze inwestycyjne prowadzące indywidualne konta emerytalne IKE). IKE mają być zasilone aktywami pochodzącymi z OFE (które to stanowią obecnie ok. 162 mld zł).

Co trzeba podkreślić, projekt zakłada, że każdy ubezpieczony będzie miał prawo wyboru:

• domyślną opcją będzie przeniesienie środków z OFE na IKE;

• pozostaje możliwość dalszego zasilania OFE, już zupełnie dobrowolnego (na IKE nie będzie trafiała żadna część składki emerytalnej);

Projektowane rozwiązanie daje więc ubezpieczonym realne prawo wyboru emerytury opartej na dwóch filarach i gwarantuje w pełni prywatny charakter oszczędności na IKE, które, co wato podkreślić, będą podlegały dziedziczeniu.

Jednocześnie w przypadku osób, które zdecydują o przejściu w całości do I filaru, środki przez nich zgromadzone w OFE zostaną zapisane na indywidualnym koncie prowadzonym w ZUS, a odpowiadające im aktywa trafią do Funduszu Rezerwy Demograficznej.

Projekt ponadto zakłada przekształcenie OFE w specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte w rozumieniu ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, a Powszechne Towarzystwa Emerytalne, obecnie zarządzające OFE, zostaną przekształcone w Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych. Fundusze inwestycyjne zarządzające środkami pochodzącymi z OFE (przeniesionymi na IKE) będą miały minimalne progi zaangażowania w polskie akcje w celu uniknięcia ryzyka.

Wypłata środków z IKE będzie możliwa po osiągnięciu wieku emerytalnego i będzie wolna od jakiegokolwiek podatku.

Niemniej jednak z uwagi na fakt, że emerytury z ZUS są opodatkowane podatkiem dochodowym PIT, celowe i zapewne nieuniknione jest objęcie środków przenoszonych z OFE na IKE jednorazową zryczałtowaną opłatą w wysokości 15% wartości środków na rachunku OFE, rozłożoną na dwie raty.

Ponadto projekt zakłada zasilenie Funduszu Rezerwy Demograficznej (FRD) aktywami pochodzącymi z OFE osób, które wybiorą ZUS zamiast IKE. Przełoży się to na wzmocnienie FRD.

6 kluczowych zmian:

Porządkując i podsumowując, projekt zakłada 6 najważniejszych zmian:

1. powszechne towarzystwa emerytalne (PTE) zarządzające OFE staną się towarzystwami funduszy inwestycyjnych (TFI), zaś OFE przekształcą się w specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte (SFIO);

2. aktywa netto OFE zostaną przekazane na IKE prowadzone w SFIO przez TFI;

3. jako substytut podatku dochodowego pobieranego od emerytur wypłacanych z FUS od środków przenoszonych na IKE pobrana zostanie opłata przekształceniowa w łącznej wysokości 15%, której płatność zostanie rozłożona na 2 lata, i do uiszczenia której obowiązane będą SFIO. Wysokość opłaty odpowiada poziomowi efektywnej stopy opodatkowania emerytur.

4. polityka inwestycyjna SFIO przekształconych z OFE będzie dostosowana do wieku i profilu ryzyka ubezpieczonych;

5. możliwe będzie złożenie deklaracji przez członka OFE o przejściu do ZUS, co będzie wiązało się z przeniesieniem aktywów z OFE do Funduszu Rezerwy Demograficznej i dopisaniu ich wartości do kapitału zaewidencjonowanego na indywidualnym koncie w ZUS. Przy wyborze tej opcji nie będzie pobierana opłata przekształceniowa, ale przyszłe wypłaty emerytur będą opodatkowane podatkiem dochodowym (PIT) ;

6. zarządzanie środkami FRD wykonywane będzie przez fundusz inwestycyjny, którego jedynym akcjonariuszem jest Polski Fundusz Rozwoju S.A. (PFR) w ramach zdywersyfikowanej polityki inwestycyjnej, z korzyścią dla polskiej gospodarki

Wpis nie stanowi porady ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa  oraz ma charakter wyłącznie  informacyjny. Stanowi  wyraz poglądów jego  autora na tematy prawnicze związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prasowych. Kancelaria Ostrowski i Wspólnicy Sp.K. i autor wpisu nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.