Od 1 lipca 2022 r. po raz kolejny zmieniło się wynagrodzenie zasadnicze pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny. Niniejsze opracowanie wyjaśni jakie zmiany wprowadziła ustawa o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw[1], z czego one wynikają, jak zmiany mają się do stażystów i rezydentów, a także jakie są nowe elementy umów o pracę.

Z czego wynikają zmiany?

Zmiany stanowią realizację ustaleń zawartych we wspólnym stanowisku Trójstronnego Zespołu do Spraw Ochrony Zdrowia, przyjętych w dniu 5 listopada 2021 r. przez stronę rządową, stronę reprezentatywnych central związkowych oraz stronę reprezentatywnych organizacji pracodawców.

Na czym polegają zmiany wynagrodzenia zasadniczego pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny?

Na dzień 1 lipca 2022 r. powinny zostać dokonane podwyższenia wynagrodzeń zasadniczych takich pracowników.

W dalszym ciągu sposób dokonania podwyższenia wynagrodzeń powinien zostać określony w podmiocie leczniczym drodze porozumienia zawartego przez strony uprawnione w danym podmiocie leczniczym do zawarcia zakładowego układu zbiorowego pracy (a w przypadku ich braku – w drodze porozumienia podmiotu leczniczego z pracownikiem wybranym przez pracowników podmiotu leczniczego do reprezentowania ich interesów). Jeżeli porozumienie nie zostanie zawarte, sposób podwyższania wynagrodzenia zasadniczego ustala w drodze zarządzenia w sprawie podwyższenia wynagrodzenia. Również nadal wynagrodzenie zasadnicze nie może być niższe od najniższego wynagrodzenia zasadniczego, ustalonego jako iloczyn współczynnika pracy określonego w załączniku do ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych i kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym ustalenie.

Odtąd jednak w porozumieniu albo zarządzeniu określa się również zasady podwyższania wynagrodzenia osoby zatrudnionej w ramach stosunku pracy w podmiocie leczniczym, nie wykonującej zawodu medycznego, tak aby wynagrodzenie to nie tylko odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu i uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy, ale również uwzględniało wysokość wynagrodzenia odpowiadającą adekwatnemu średniemu wzrostowi wynagrodzenia w danym podmiocie w ustalonym okresie.

Nowością jest również zmiana brzmienia załącznika do ustawy. Określono tym samym nowy podział pracowników wykonujących zawód medyczny oraz pracowników działalności podstawowej, innych niż pracownik wykonujący zawód medyczny zatrudnionych w podmiocie leczniczym na grupy zawodowe według kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku pracy. Ustalone też zostały nowe wysokości współczynników pracy przypisanych do poszczególnych grup zawodowych.

Nadal nie ma obowiązku (proponowanego przez Senat) ustalania na nowo wynagrodzenia zasadniczego każdorazowo w przypadku uzyskania przez pracownika wyższych kwalifikacji zawodowych powodujących zaliczenie pracownika do wyższej grupy zawodowej wynikającej z załącznika do ustawy.

Czy zmiany dotyczą stażystów i rezydentów?

Opisanych powyżej zasad ustalenia wynagrodzenia zasadniczego nie stosuje się w odniesieniu do wynagrodzeń zasadniczych stażystów i rezydentów. Ich wynagrodzenie zasadnicze określa minister właściwy do spraw zdrowia, zapewniając ich podwyższenie do poziomu najniższego wynagrodzenia zasadniczego opisanego powyżej.

Jak wynika z uzasadnienia nowelizacji ustawy – konieczność wprowadzenia ww. zasady wynika z faktu, że wynagrodzenia zasadnicze stażysty i rezydenta są finansowane w pełnej wysokości ze środków publicznych. W związku z tym, żaden podmiot leczniczy nie może mieć możliwości, czy wręcz obowiązku, określenia innego wynagrodzenia zasadniczego niż określone przez ministra właściwego do spraw zdrowia. Oznacza to zatem, że podejmowanie w tym zakresie ustaleń na poziomie poszczególnych podmiotów leczniczych staje się bezprzedmiotowe. Odrębny tryb i sposób ustalania wynagrodzenia zasadniczego stażystów i rezydentów, który gwarantuje jednocześnie, że ustalone tak wynagrodzenia zasadnicze nie będą niższe niż wynikające z przepisów ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty.

Jak zmieni się treść umów o pracę pracowników wykonujących zawód medyczny oraz pracowników działalności podstawowej, innych niż pracownik wykonujący zawód medyczny?

Trzeba pamiętać, że od dnia 1 lipca 2022 r. w umowach o pracę takich pracowników wskazuje się do której grupy zawodowej określonej w załączniku do ustawy jest zaliczone zajmowane przez pracownika stanowisko pracy. Strony takich umów o pracę są zobowiązane dostosować umowy o pracę pracowników wykonujących zawód medyczny lub pracowników działalności podstawowej, innych niż pracownicy wykonujący zawód medyczny, zawarte przed dniem wejścia w życie powyższej zmiany do powyższego wymogu w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

***

[1] Ustawa o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw z dnia 26 maja 2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 1352)